آخرین دور مذاکرات هسته‌ای ایران و ۱+۵ پیش از ضرب‌الاجل ۳۰ ژوئن درحالی درجریان است که دیپلمات‌های غربی می‌گویند شانس حصول یک توافق نهایی افزایش یافته ولی نماینده روسیه می‌گوید پنج تا هفت اختلاف اساسی در مذاکرات باقی مانده است.
به گزارش تیترآزاد به نقل از روزنامه جوان هشتمین دور مذاکرات هسته‌ای ایران و ۱+۵ به منظور ادامه نگارش پیش‌نویس متن برنامه جامع اقدام مشترک از روز چهارشنبه در وین، پایتخت اتریش با نشست سیدعباس عراقچی و مجید تخت روانچی معاونان وزیر امور خارجه ایران با وندی شرمن، معاون وزیرخارجه امریکا و هلگا اشمید، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که به نمایندگی از کشورهای ۱+۵ در این مذاکرات حضور دارد، آغاز شده و تا ضرب الاجل ۱۰ تیرماه ادامه دارد. نشست‌های کارشناسی نیز حدود دو هفته است به ریاست حمید بعیدی‌نژاد رئیس هیئت کارشناسی ایران در مذاکرات هسته‌ای در جریان است. روز جمعه نیز عراقچی و اشمید مذاکرات دوجانبه را به منظور نگارش پیش‌نویس متن توافق نهایی ادامه دادند. گزارش‌ها درباره احتمال تمدید مذاکرات بیشتر شده و عراقچی هم درباره حضور وزرای خارجه گفته که احتمالاً تعدادی از اختلافات که مقداری کلیدی و اساسی‌تر است برای روزهای آخر می‌ماند تا وزرا ملحق شوند و در سطح آنان تصمیم‌گیری شود.
هرچند مقامات امریکایی از جمله باراک اوباما، رئیس‌جمهور امریکا بارها گفته‌اند که شانس دستیابی به توافق با ایران را ۵۰- ۵۰ می‌دانند اما دیپلمات‌های نزدیک به مذاکرات به خبرگزاری رویترز گفتند که شانس‌های دستیابی به توافق با توجه به اینکه وزیران امور خارجه ایران و گروه ۱+۵ هفته آینده به وین می‌روند تا وارد آخرین مرحله از این پروسه تقریباً دو ساله شوند، بیشتر شده است. دیپلمات‌ها با یک خوشبینی محتاطانه گفتند که پیشرفت‌زیادی در حل مسائل مورد اختلاف حاصل نشده و فشار سیاسی زیادی بر هیئت‌های مذاکره کننده ایران و امریکا برای پایان دادن به بیش از ۱۰ سال بن‌بست سیاسی میان ایران و غرب وجود دارد. یک مقام غربی ارشد به رویترز گفت: «نمی‌توانیم شکست مذاکرات را غیرمحتمل بدانیم اما بیشتر به نظر می‌آید که به نتیجه می‌رسیم، البته نه تا پایان ۳۰ ژوئن بلکه در روزهای پس از آن.» یک مقام غربی دیگر نیز تأکید کرد: «از نظر من یک توافق حاصل خواهد شد چون اصلی‌ترین بازیگران در این مذاکرات به آن نیاز دارند.» اریک شولتز، سخنگوی کاخ سفید در کنفرانس خبری خود درباره مذاکرات هسته‌ای ایران گفت: «ما همچنان به ضرب الاجل ۳۰ ژوئن معتقد و در حال کار کردن تا این تاریخ هستیم.» «سوزان رایس» مشاور امنیت ملی رئیس‌جمهور امریکا روز پنج‌شنبه ضمن اشاره به جدیت کاخ سفید برای نهایی کردن توافق تا ۱۰ تیر گفت: « تاریخ ۳۰ ژوئن برای ما، یک ضرب الاجل و هدف جدی است و تلاش می‌کنیم تا این تاریخ، توافق را نهایی کنیم.» همچنین رضا مرعشی، تحلیلگر مسائل ایران و از مقامات اسبق در وزارت خارجه امریکا از قول منابع آگاه مدعی شده باراک اوباما، در دیدار با سران کشورهای عضو شورای همکاری، به همتایان خود از عربستان سعودی گفته همانند واشنگتن مشکلاتشان با ایران را حل کنند. رئیس‌جمهور امریکا حدود یک ماه پیش در کمپ‌دیوید با سران کشورهای عضو شورای همکاری دیدار و با آنها درباره تحکیم همکاری در پرتو توافق هسته‌ای احتمالی ایران و گروه ۱+۵ گفت‌وگو کرده بود. هرچند مقامات واشنگتن بارها اعلام کرده‌اند توافق با ایران تهدید برای اعراب نیست اما کشورهای حوزه خلیج فارس از توافق ایران و ۱+۵ نگران هستند و تلاش می‌کنند از امریکا در مقابل ایران تضمین‌های بیشتری دریافت کنند.
۵ تا ۷ اختلاف باقی مانده
با وجود خوشبینی‌های ابراز شده، نماینده روسیه می‌گوید همچنان برخی اختلافات اساسی بین ایران و ۱+۵ باقی مانده است. به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از اسپوتنیک، سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه احتمال توافق را تا ۳۰ ژوئن زیاد می‌داند و می‌گوید: «مسکو از طرف‌های شرکت کننده در مذاکرات می‌خواهد بر حل مسائل واقعی متمرکز شوند و نه اینکه به دنبال منافع لحظه‌ای و موقتی باشند.» ریابکوف روز جمعه گفت که پنج تا هفت موضوع اختلافی همچنان در مذاکرات میان ایران و گروه ۱+۵ باقی مانده‌اند. یک منبع در یکی از هیئت‌های دخیل در مذاکرات به ایتارتاس گفته است که این اختلاف‌ها به دسترسی کارشناسان بین‌المللی به تأسیسات و کارشناسان فعال در صنعت هسته‌ای ایران و همچنین بخش‌هایی از برنامه غنی‌سازی اورانیوم این کشور و روند لغو تحریم‌ها مربوط می‌شود.
نیازی به تضمین ابعاد نظامی نیست
هرچند آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تاچندی پیش ابعاد نظامی برنامه هسته‌ای ایران را در چارچوب مذاکرات گره زده بود اما در تازه‌ترین اظهارات مدیرکل آژانس اعلام کرد که نیازی نیست مسئله ابعاد نظامی احتمالی تا ضرب‌الاجل مذاکرات هسته‌ای حل شود. خبرگزاری اینترفکس روز پنج‌شنبه به نقل از یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارش داد: «آمانو در حاشیه مجمع بین‌المللی اقتصاد سن پترزبورگ گفت که نیازی نیست تا پیش از ۳۰ ژوئن تضمین داده شود که در فعالیت‌های هسته‌ای گذشته ایران ابعاد نظامی وجود نداشته است.» جان کری، وزیر امور خارجه امریکا نیز اواخر هفته گذشته در یک کنفرانس خبری گفت: «واشنگتن روی توضیحات ایران درباره آنچه در یک مقطع زمانی یا هر زمان دیگری انجام داده (موسوم به ابعاد نظامی احتمالی) متمرکز نیست بلکه آینده برای ما اهمیت بیشتری دارد.» ابعاد احتمالی نظامی (PMD) موضوعی است که در چارچوب موضوع «مطالعات ادعایی» بعد از ۲۰۰۶ درباره فعالیت‌های گذشته هسته‌ای ایران مطرح شده است. این موضوع مجموعه‌ای از اتهامات را علیه ایران مطرح می‌کند و به وجوه تسلیحاتی برنامه هسته‌ای ایران اشاره می‌کند. هرچند در ماه‌های گذشته مقامات غربی روی ابعاد نظامی برنامه هسته‌ای ایران پافشاری می‌کردند اما اخیراً مقامات امریکایی و آژانس سیاست‌های خود در قبال ابعاد نظامی ایران را تعدیل کرده‌اند که گامی به عقب برای رسیدن به توافق نهایی به شمار می‌رود.
انتهای پیام/