نتیجه سئوال فواد ایزدی از ظریف در نشست بررسی برجام در شورای راهبردی روابط خارجی اعتماد بیش از اندازه وزیر خارجه به برجام را نشان می دهد.
به گزارش تیترآزاد به نقل از شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ قبل از خروج ترامپ از برجام رئیس جمهور و اعضای تیم هسته ای کشورمان بیان می کردند که آمریکا و اساسا هیچ یک از طرف های این توافق امکان خروج از آن را ندارند.
در همین راستا، «حسن روحانی» در 20 فروردین ماه سال جاری بیان داشت: «ساختمان برجام به‌قدری مستحکم بوده که در این ۱۵ ماه با انواع فشارهایی که با درجه‌های مختلف بر آن وارد شده، این ساختمان مقاومت کرده است و این از نکات مهمی است که ملت ما و نمایندگان ملت در مذاکرات با قدرت‌های جهان همواره مدنظر داشته‌اند. دشمنان میلیاردها دلار پول خرج کردند که ساختمان برجام را خراب کنند و در این راستا توئیت‌های فراوانی کردند تا به امروز نتوانستند به این هدف خود برسند و اگر روزی بتوانند به برجام لطمه بزنند، ما در افکار عمومی جهان به عنوان ملتی پیروز که به عهدش وفادار است، شناخته شده‌ایم و اگر آنها عقب‌نشینی کنند، نشان می‌دهند که به پیمان وفادار نبوده و آبروی خود را در صحنه جهانی لکه‌دار کرده‌اند.»
اما آمریکایی‌ها نه تنها از برجام خارج شدند بلکه تحریم‌هایی که به واسطه برجام قرار بود لغو شود را نیز دوباره برقرار کردند. ترامپ در روز جمعه 11 آبانماه دو روز زودتر از موعدی که قرار بود این تحریم‌ها را باز گرداند و به قول خود صادرات نفت ایران را صفر کند، دست به اعمال دوباره تحریم‌ها زد.
این درحالی بود که منتقدان بسیاری بر روی این موضوع تاکید می‌کردند که برجام ضمانت لازم برای اجرا و استحکام را ندارد.
وقتی امضای جان کری تضمین بود
رهبر معظم انقلاب همواره از بی‌اعتمادی نسبت به آمریکا سخن گفتند و بیان داشتند که تضمین های لازم را از رئیس جمهور آمریکا در آن دوران باید گرفت. اما اعتماد دیپلمات های هسته‌ای کشورمان به مقامات غربی سبب شد تا برجان استحکام لازک را نیابد و بعد از اجرای آن هم عدم اخطار جدی دیپلمات ها به آنها سبب گستاخی آنان و در انتها خروج آمریکا از برجام شد.
در همین رابطه، «سید احمد خاتمی»، نائب‌رئیس مجلس خبرگان رهبری گفت: «رهبر معظم انقلاب 9 شرط را برای پذیرش برجام اعلام کردند که یکی از آنها ارائه تضمین کتبی توسط اوباما بود، اما آقایان تضمین نگرفتند، اگر بخواهیم منصفانه بگوییم، خواستند اما نتوانستند.»
اما در این جهت دیپلمات هایی مانند عراقچی امضای «جان کری» وزیر خارجه وقت آمریکا را تضمین دانستند. رفتار عباس عراقچی، رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام در تضمین دانستن سخنان وزیر خارجه دولت سابق آمریکا یکی از همین موارد اعتماد به آمریکاست. زمانی که کنگره آمریکا قانون محدودیت سفر به ایران را تصویب و اوباما، رئیس جمهور آمریکا با امضای خود آنرا قانونی کرد، عراقچی در توجیه عدم نقض این توافق دل به سخنان جان کری سپرده بود و در حمایت آن بیان داشت: «این یک نامه معمولی نیست. امضای وزیر خارجه آمریکا را دارد و اجرای موفق برجام را تضمین کرده است.»
ماجرای مجادله ظریف با سناتور جوان آمریکایی
از سوی دیگر، «محمد جواد ظریف» وزیر خارجه کشورمان نیز از جمله مسئولان دولتی بود که بیان می کرد برجام استحکام لازم را دارد و رئیس جمهور بعدی آمریکا نمی تواند آنرا نقض کند.
ظریف در نشست بررسی برجام در شورای راهبردی روابط خارجی با حضور کارشناسانی چون «فواد ایزدی» همین موضوع را مطرح کرد.
وی از ماجرای مجادله توییتری خود و «تام کاتن» سناتور آمریکایی بر سر این موضوع سخن گفت و در آخر به کنایه گفت تمام کسانی که این مناظره را دنبال می کردند با استدلالهای من به کاتن گفتند که «پولت را از دانشگاه هاروارد پست بگیر که خوب حقوق به تو یاد نداده اند. » این سناتور آمریکایی اعتقاد داشت که رئیس جمهور آینده آمریکا می تواند با یک امضا تحریم ها را برگرداند.
این مجادله میان طرفین زمانی آغاز شد که ظریف عصر روز نهم اردیبهشت، در یک نشست پرسش و پاسخ در دانشگاه نیویورک حضور پیدا کرد و در پاسخ به سوالی در مورد رفع تحریم‌ها علیه ایران پس از توافق نهایی شش قدرت جهانی با ایران گفت: «وقتی ما به توافق برسیم و با دولت‌ها آن را امضا کرده و از شورای امنیت هم مجوز آن را بگیریم، دیگر این قانون است و هیچ‌کس حتی سناتور کاتن هم نمی‌تواند جلوی آن را بگیرد».
وزیر خارجه کشورمان افزوده بود که در آمریکا درس خوانده و با نظام حقوقی و سیاسی و دولتی آمریکا آشنا است و می‌داند وقتی دولت متعهد شد، دیگر نمی‌شود از آن گریخت و باید همکاری کرد.
ماجرای سئوال فواد ایزدی از وزیر خارجه کشورمان
فواد ایزدی، کارشناس مسائل بین الملل نیز در نشست کارشناسان با وزیر خارجه همین موضوع را مطرح کرد. وی در این باره سئوالی که از ظریف پرسید، توضیح می دهد: «سوال من این بود که برآورد کارشناسی این است که تا ۱۸ ماه آینده که موعد انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکاست، اوباما به دلیل اینکه توافق در دولت خودش انجام شده به آن پایبند است و برجام مشکلی پیدا نمی‌کند. جواب آقای ظریف خیلی خوب است و می‌گوید: من به اندازه شما مطمئن نیستم اما در جمله بعدی، این جمله را خنثی می‌کند و می‌گوید: «طرف مقابل چاره‌ای جز اجرای برجام ندارد».
وی می افزاید: «این تحلیل درستی نبود و معلوم شد چاره داشته و خارج شد. نظر ما هم همین بود زیرا همین دولت اوباما اعلام کرد از نظر حقوقی اجرای برجام الزام حقوقی ندارد. این دلواپسی ما بود ولی آقای ظریف می‌گفت او چاره‌ای جز اجرا ندارد و اطمینان می‌دهم این اتفاق که آمریکا زیر میز مذاکره بزند، نمی‌افتد. اما معلوم شد دولت اوباما با این ذهنیت وارد برجام شده که هر وقت بخواهد چه خودش و چه دولت بعدی زیر میز توافق بزند. آن تحلیل اشتباه بود. زمانی هم که بحث و سوال مطرح می‌شد، خیلی جدی گرفته نمی‌شد.»
با این حال بسیاری بر این عقیده بودند که برجام ضمانت اجرایی لازم چه از لحاظ قوانین امریکا و چه سازمان ملل را نداشته است.
فواد ایزدی در ادامه درباره این سخنان ظریف که «می‌گوید آمریکا نیازمند قطعنامه شورای امنیت است و نمی‌تواند برجام را پاره کند» بیان می‌کند: « این حرف اعتماد بیش از حد به شورای امنیت را نشان می‌دهد. الان آمریکایی‌ها شورای امنیت را مدیریت می‌کنند. بعضی مواقع ممکن است از دست‌شان در برود ولی چون حق وتو دارند نگرانی از آن ندارند زیرا هر کاری بقیه بخواهند بکنند، آمریکا براحتی آن را وتو می‌کند.»
