با مروری بر بیانات رهبر انقلاب میتوان نتیجه گرفت که تأکید ایشان به اتخاذ مواضع انقلابی، نسبت به گذشته افزایش یافته است و معظمٌله همهی گروهها، دستگاهها و زیرمجموعههای انقلاب اسلامی را به «انقلابی بودن» و «انقلابی ماندن» توصیه کردهاند.
به گزارش تیترآزاد، نقل از آناج، نخستینبار، بهمنماه سال 91 بود که مقام معظم رهبری با گفتن عبارت معروف «من دیپلمات نیستم، من انقلابیام» به واگرایی معنایی دو مفهوم «دیپلماسی» و «انقلابی» اشاره و خاطرنشان کردند: «مذاکره به صورت یک تاکتیک، مذاکره برای مذاکره، مذاکره برای فروختن ژست ابرقدرتی بیشتر به دنیا، این مذاکره یک حرکت حیلهگرانه است؛ این حرکت واقعی نیست. من دیپلمات نیستم، من انقلابیام، حرف را صریح و صادقانه میگویم. دیپلمات یک کلمهای را میگوید، معنای دیگری را اراده میکند. ما صریح و صادقانه حرف خودمان را میزنیم؛ ما قاطع و جازم حرف خودمان را میزنیم.»[1]
پس از روی کار آمدن دولت یازدهم، بهکارگیری لغات و مفاهیم انقلابی در منظومهی کلامی رهبر معظم انقلاب افزایش یافت و ایشان در زمانهای مختلف، بر پافشاری و اصرار ورزیدن روی مفاهیم انقلابی تأکید زیادی نمودند. ایشان با کلیدواژههایی مانند اسلام انقلابی، تفکر انقلابی، مواضع انقلابی، سیاست خارجی انقلابی، هنر انقلابی، روحیه و اراده انقلابی، حضور انقلابی، هویت انقلابی و جوان مؤمن انقلابی، وظایف مسئولان، نخبگان، دستگاههای گوناگون و آحاد جامعه را جهت حفظ و صدور انقلاب بازگویی نموده و بر ترویج نگرشها و باورهای انقلابی اصرار ورزیدند.
تعارض میان تفکر انقلابی و غیر انقلابی که نخستینبار در تضاد بین دو رویکرد انقلابی و دیپلماتیک بیان شد و بعدها با برجسته شدن مسألهی هستهای و برجام و همچنین جهتگیری کلی دولت در مسائل فرهنگی و سیاسی ابعاد وسیعتری یافت، نشان از آن میداد که داشتههای با ارزشی در داخل نظام اسلامی جنبهی معاملاتی پیدا کردهاند و قرار است در ازای نادیده انگاشتن آن ارزشها که بر مفاهیم انقلابی دلالت دارند، جایگزینهای غیر انقلابی و تشریفاتی مورد توجه قرار گرفته و رفتهرفته انقلاب را از باور مردم، خصوصا جوانان حذف نمایند. در همین رابطه رهبری معظم فرمودند: «انقلاب را نباید محدود کرد به حوادث انقلابیِ مثلاً آغاز انقلاب و شروع انقلاب و روزهای پیروزی انقلاب؛ آنها یک بخشی از انقلاب است.»[2]
توجه بیش از پیش رهبری بر مفاهیم انقلابی، بیشتر از همه ناظر بر «تفکر انقلابی» و «مواضع انقلابی» بوده است که این دو، لازم و ملزوم یکدیگرند. ایشان مشکلات کنونی کشور را ناشی از برخی انسانهای بیخیال و سادهاندیشی عنوان نمودند که «فعّالند؛ مینویسند، میگویند، تکرار میکنند و دشمن هم به اینها کمک میکند.»[3] افرادی که در مناصب و مسئولیتهای قابل توجهی نیز حضور دارند و از تریبونهای رسمی، «ادبیات سیاسی دشمن» را تکرار میکنند. ایشان در اینباره فرمودند: «ما از ادبیات سیاسی دشمن استفاده نکنیم؛ من این مسئله را، بهخصوص به دوستان و برادران محترم خودمان در مشاغل گوناگون سیاسی و دولتی و غیر دولتی و مانند اینها تأکید میکنم؛ از ادبیات دشمن استفاده نکنید.»[4]
خط فکریای که دولت یازدهم در خصوص مبانی و حکومت اسلامی، پیگیری و آن را تحت عنوان «اعتدال» تبلیغ میکند، منتهی به قرائتی از اسلام شده است که با بیان واژه ترکیبی «اسلام رحمانی» هرگونه تفکر انقلابی که در آن از مفاهیمی مانند جهاد، امر به معروف و نهی از منکر یاد شده باشد را زیر سؤال برده و مدعیان این تفکر را با صفات تندرو و افراطی مورد نکوهش قرار داده است. حضرت آیتالله خامنهای ضمن بیان اینکه «اعتدال، شعار بسیار خوبی است» به دولتمردان تذکر دادند: «اسلام، مظهر اعتدال است. این «اَشِدّاءُ عَلَی الکُفّارِ رُحَماءُ بَینَهُم» اعتدال است؛ «قتِلوا الَّذینَ یَلونَکُم مِنَ الکُفّار» اعتدال است؛ امربهمعروف و نهیازمنکر اعتدال است - اعتدال اینها است دیگر - معنای اعتدال این نیست که ما از کارهای احساس وظیفهای که فرد مؤمن، جریان مؤمن، مجموعهی مؤمن انجام میدهد، جلوگیری کنیم.»[5]
مسلما داشتن هرگونه تفکری، به اتخاذ مواضعی همسان با آن طرز فکر منجر میشود و مواضعی که مسئولان نظام در بزنگاههای مختلف میگیرند، میتواند در تقویت و یا تضعیف اقتدار کشور تأثیرگذار باشد. یکی از چالشهای اساسی دولت یازدهم که هنوز هم با آن مواجه است، کنار نگذاشتن رودربایستی با افراد حاشیهدار و سابقهداری است که در مواقع حساس، هزینههای جبرانناپذیری را به نظام تحمیل کردند و دولتمردان با رفتارهای خود سعی در بزک نمودن چهرههای خاکستری و سیاه آنها را داشتند. اهمیت این مسأله زمانی دوچندان میشود که دولت در عرصهی جهانی نیز به نمایندگی از جمهوری اسلامی در کارزار دشوار مذاکرات هستهای وارد شد و بعضا به جای مقاومت و ایستادگی در مقابل زیادهخواهیها، سیاست لبخند و مدارا را در پیش گرفت. در همین برههی زمانی و در شرایطی که دولتمردان و رسانههای وابسته، همهی مفاهیم و شاخصهای انقلابی را فدای برجامخواهی خود نموده بودند، رهبری در دیدار با هیئت دولت فرمودند: «به نظر من کاری که علیالعجاله باید کرد این است که در اتخاذ مواضع انقلابی، باید صراحت داشت؛ یعنی رودربایستی نکنیم. مواضع انقلابی را، مبانی امام بزرگوار را صریح بیان کنیم، خجالت نکشیم، رودربایستی نکنیم، ترس نداشته باشیم.»[6]
همچنین «سیاست خارجی انقلابی» از جمله تعابیری میباشد که رهبر انقلاب برای اولینبار در آبانماه 94 در دیدار وزیر امور خارجه، سفرا و کارداران جمهوری اسلامی ابراز داشتند و فرمودند: «اجرای سیاستهای انقلابی در هر زمینه، از جمله عرصهی دیپلماسی باعث افزایش اقتدار و تأثیرگذاری، ارتقای جایگاه کشور و عزت و اعتبار ایرانیان در میان ملتها میشود.» ایشان، خطاب به مسئولین وزارت خارجه، سفرا و کارداران تأکید کردند: «با استحکام و اقتدار و افتخار، ادامهی اصول انقلابی و راهبردهای ثابت سیاست خارجی را تکرار کنید تا بیگانگان و دنبالههای داخلی آنان، به تغییر در سیاست خارجی جمهوری اسلامی دل خوش نکنند.»[7]
متأسفانه گستردگی و تنوع انحرافات دولت یازدهم از مبانی و اصول انقلابی، خصوصاً در موضوع سیاست خارجی، آنقدر وسیع بوده است که با نادیدهگرفتن بخشی از خطوط قرمز نظام در مذاکرات، منجر به تحمیل هزینههای بسیار زیادی بر صنعت هستهای و جایگاه ایران در منطقه و جهان گردید. رهاورد مذاکراتی دولت یازدهم در حالی به امضاء طرفهای مذاکره رسید که علیرغم انجام تعهدها از سوی ایران، هنوز غربیها به تعهدات اساسی خود عمل نکردهاند و بخش قابل توجهی از تحریمها سر جایشان باقی هستند. به طور کلی، برجام را میتوان نمونهای از دستاورد سیاست خارجی التقاطی دانست که با عدول از برخی اصول انقلابی و کوتاه آمدن در مقابل دشمن، جز «وعدههای پسابرجامی» چیز دیگری نصیب ایرانیان نکرد.
با مروری بر بیانات رهبر انقلاب میتوان نتیجه گرفت که تأکید ایشان به اتخاذ مواضع انقلابی، نسبت به گذشته افزایش یافته است و معظمٌله همهی گروهها، دستگاهها و زیرمجموعههای انقلاب اسلامی را به «انقلابی بودن» و «انقلابی ماندن» توصیه کردهاند. ایشان در واپسین روزهای سال 94، در دیدار با اعضای خبرگان رهبری تأکید نمودند: «مجلس خبرگان باید انقلابی بماند؛ باید انقلابی فکر کند و انقلابی عمل بکند.»[8] مقام معظم رهبری همچنین در دیدار با اعضای مجمع نمایندگان طلاب و فضلای حوزهی علمیهی قم به خطر «انقلابزدایی» از حوزههای علمیه اشاره کرده و فرمودند: «اگر بخواهیم نظام اسلامی همچنان اسلامی و انقلابی بماند، باید حوزهی علمیه انقلابی بماند؛ زیرا اگر حوزهی علمیه انقلابی نماند، نظام در خطر انحراف از انقلاب قرار خواهد گرفت.»[9]
به فراموشی سپردن معانی انقلابی، به خودی خود صورت نمیگیرد. بلکه در اثر یک سری اقدامات از پیش طراحیشده و منسجم صورت میگیرد که در وهلهی نخست، با القای باور تساوی انقلابیگری با خشونت و افراط به نخبگان و مسئولان جامعه، محاسبات آنها را در تصمیمگیریهایشان تغییر بدهد و در گامهای بعدی این طرز تفکر را به بدنهی جامعه تسری ببخشد. برنامهای که دیدهبان انقلاب از آن با عنوان «نفوذ» یاد کردهاند.
1. بیانات در دیدار فرماندهان و جمعی از کارکنان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران 19/11/91
2. بیانات در دیدار فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامى 25/06/94
3. بیانات در دیدار فرماندهان و کارکنان نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و خانوادههای آنان 15/07/94
4. بیانات در دیدار مردم نجفآباد 05/12/94
5. بیانات در دیدار مسئولان نظام 16/04/94
6. بیانات در دیدار رئیسجمهور و اعضای هیئت دولت 04/06/94
7. بیانات در دیدار وزیر امور خارجه، سفیران و مسئولان نمایندگیهای ایران در خارج از کشور با رهبر انقلاب 10/08/94
8. بیانات در دیدار اعضای مجلس خبرگان رهبری 20/12/94
9. بیانات در دیدار اعضای مجمع نمایندگان طلاب و فضلای حوزهی علمیهی قم 25/12/94
انتهای پیام/