سخنرانی امام خمینی (ره) در روز تنفیذ حکم ریاست جمهوری که با حدیث «حب‌الدنیا رأس کل خطیئه» آغاز شد از همان اول کار، نشان از اخطار و هشدار داشت و سرشار از معنا بود.
به گزارش تیتر آزاد، در ایام رحلت جانسوز امام خمینی معمار کبیر انقلاب اسلامی برآن شدیم تا بخش هایی از مطالب کلیدی فرمایشات امام خمینی(ره) را بازخوانی کنیم. آنچه در ذیل می‌آید بازخوانی اجمالی تاریخ ظهور و سقوط نخستین رییس جمهور ایران با عنایت به سفارشات رهبر کبیر انقلاب است.
۵ بهمن ۱۳۵۸ نخستین انتخابات ریاست جمهوری تاریخ ایران با حضور متنوع کاندیداهای احزاب مختلف سپیده دم انقلاب، با رای ۱۱ میلیونی مردم ایران به ابولحسن بنی صدر منتهی شد.
سرگذشت اولین ریاست جمهوری اسلامی ایران یکی از نکته های عبرت آموز تاریخ معاصر است. زندگی سیاسی بنی صدر از آن روزی که به عنوان معتمد مردم مسلمان ایران در چهره ای منافقانه در اوج قدرت قرار گرفت تا آنجایی که به عنوان چهره ای مطرود از کشور گریخت، می تواند درس های فراوانی دربر داشته باشد. وی همراه حضرت امام خمینی در بهمن ۱۳۵۷، به ایران آمد و خیلی سریع توانست در امور حکومتی سمت هایی کسب کند. در این زمان اولین اختلافات بنی صدر با مجلس خبرگان بر سر دو اصل قانون اساسی یعنی اصل ولایت فقیه و شرایط عمومی و اختیارات رئیس جمهور صورت گرفت.
سرانجام علی رغم تمامی مخالفت های بنی صدر خاتمه یابد، اما وی همچنان بر اعتراضات خود ادامه می داد. با شروع جنگ تحمیلی، بنی صدر در مقام فرمانده کل قوا با سیاست های نظامی سپاه و نیروهای مردمی به مخالفت پرداخت. سیاست های دفاعی بنی صدر بیشتر بر واگذاری زمین تکیه داشت و سعی می کرد تا از طریق اتکا به قدرت های خارجی مشکل جنگ را حل نماید.
امام در سخنرانی‌های متعدد بنی صدر را نصیحت کرد، اما بنی صدر با تکیه بر منافقان بر شدت مخالفت‌های خود افزود. امام با صبر انقلابی خویش در مواجهه با بنی صدر و سرسختی و مقاومت در قبال گروه های منافق فتنه گر، الگویی از مدیریت اسلامی را به جامعه عرضه کرد و توانست کشور انقلابی را از بحرانی پیچیده نجات داده، آن را به سوی استقرار و ثبات سوق دهد.
نقش امام خمینی در مهار فتنه‌ی نفاق و مواضع ایشان در برخورد با این جریان
سخنرانی امام خمینی (ره) در روز تنفیذ حکم ریاست جمهوری که با حدیث «حب‌الدنیا رأس کل خطیئه» آغاز شد از همان اول کار، نشان از اخطار و هشدار داشت و سرشار از معنا بود؛ متن حکم تنفیذ نیز حاکی از این بود که امام چند مورد را درباره بنی صدر از جمله تخلف بنی صدر از احکام اسلامی و قانون اساسی، وجود حس بد بینی بین متفکران و اندیشمندان نسبت به بنی صدر، ایجاد تفرقه و اختلاف، نزدیک شدن عملکرد بنی صدر به اعمال طاغوت، پیش بینی می کردند.
تقدیر چنین بود که ایران انقلابی بنی صدر را از میان دیگر نامزدهای متعهد به ریاست جمهوری انتخاب کند بی‌آنکه بداند رای رهبر انقلاب چیز دیگری است. امام ۱۰ سال بعد از این نخستین انتخاب ششم فروردین ۱۳۶۸ در نامه‌ای به آیت الله منتظری به این انتخابات اشاره می‌کند و رای خود فاش می‌سازد: «واللَّه قسم، من رأى به ریاست جمهورى بنى صدر ندادم و در تمام موارد نظر دوستان را پذیرفتم .» (صحیفه امام، ج۲۱، صص ۳۳۱)
چنین می‌شود که رهبر پرنفوذ و قدرتمند بزرگ‌ترین انقلاب قرن در اوج اقتدار و قدرت، نظر خود را در خصوص مهم‌ترین، حساسترین و سرنوشت ساز‌ترین اتفاق بعد از انقلاب، حتی از نزدیک‌ترین یاران خود مخفی می‌سازد و به رای جمهور کشورش گردن می‌نهد و بر اساس همان رای اکثریت، برخلاف دیدگاه و رای خود یعنی ولی فقیه زمان، حکم ریاست جمهوری را تنفیذ می‌کند و البته این تنفیذ را به مواردی هم مشروط و محدود می‌کند. «تنفیذ و نصب اینجانب و رأى ملت مسلمان ایران محدود است به عدم تخلف ایشان از احکام مقدسه اسلام و تبعیت از قانون اساسى اسلامى ایران.» (صحیفه امام، ج ۱۲، ص ۱۳۹)
هیچکس تا زمانی که بعد‌ها خود امام در نامه خود به منتظری اعلام کرد که به بنی صدر رای نداده است، از رای و نظر ایشان در دور اول انتخابات خبر نداشت. با توجه نفوذ معنوی فوق العاده امام در ذهن و جان مردم، بیراه نیست که بگوییم اگر ملت کوچک‌ترین نشانه‌ای از رای امام در دست داشت، قطعا کسی دیگر را انتخاب می‌کرد و بنی صدر رای نمی‌آورد.
اما بنیانگذار نظام، مسلک دیگری داشت. رای مردم برای وی حجت بود. انتخاب بنی صدر سیره عملی و سیاسی امامی است که اگر چه برای دفاع از اسلام و احیای شریعت نبوی قیام کرده است اما رای مردم را اصل و فصل‌الخطاب می‌داند و آن را بر رای خویش که ولی فقیه است، مقدم می‌دارد.
آنچه در رفتار‌شناسی حضرت امام با دولت اول و شخص بنی صدر حائز اهمیت است، عدم دخالت ایشان در امور دولت است. رهبر کبیر انقلاب اسلامی امور دولت را به کابینه و شخص رییس جمهور وامی گذارد و حتی در قالب رهبریت نظام نیز در امر اجرای امور نظام ورود پیدا نمی‌کند.
وی در پاسخ نامه بنی صدر که از ایشان تقاضای اتخاذ تصمیم در خصوص مسائل مربوط به نخست وزیری شهید رجایی می‌کند، می‌گوید: «اینجانب دخالتى در امور نمى کنم موازین همان بود که کراراً گفته ام و سفارش من آن است که آقایان تفاهم کنند و اشخاص مؤمن به انقلاب و مدیر و مدّبر و فعّال انتخاب نمایند. والسلام علیکم. – روح اللَّه الموسوى الخمینى.» (صحیفه امام، ج ۱۳، ص: ۱۷۵)
دیگر مساله قابل تامل در رفتار امام، مخالفت او با پیشنهاد نخست وزیری حاج سیداحمدآقا از سوی بنی‌صدر است. امام خمینی (س) برخلاف تمام رهبران تاریخ که فرزندان و منصوبان خود را در اولین فرصت به قدرت می‌رسانند، در پاسخ به نامه بنی صدر که نخست وزیری سیداحمدآقا را عین صواب می‌دانست، با هوشیاری تمام نوشت: «بسمه تعالى. بنا ندارم اشخاص منسوب به من متصدى این امور شود. احمد، خدمتگزار ملت است و در این مرحله با آزادى بهتر مى تواند خدمت کند. والسلام علیکم. روح اللَّه الموسوى الخمینى» (صحیفه امام، ج ۱۳، ص: ۵۶)
این پاسخ بینش عمیق رهبر کبیر انقلاب را به امر سیاست و قدرت نشان می‌دهد و اخلاق سیاسی او را عیان می‌کند. در برابر رفتار دموکراتیک و عارفانه رهبر پرآوازه قرن، رفتار متکبرانه رییس جمهور قرار دارد. رای ۱۱ میلیونی مردم، بنی صدر را به افتخار بزرگ نخستین رییس جمهور کشور هزاره‌ها نائل کرد. رییس جمهوری سرزمین سلاطین کم افتخاری نبود، تنها کسی می‌توانست از عهده این عنوان سنگین برآید که ظرفیتی بالا و شخصیتی والا داشته باشد و بنی صدر چنین نبود.
بنی‌صدر به شهادت تاریخ و به فرموده رهبر کبیر انقلاب، گرفتار تکبر و غرور ناشی از اقبال و اعتماد ۱۱ میلیون ایرانی شد و حالا که خود را رییس ایرانیان می‌دانست، سر به تکروی گذاشت و راه خویش را از امام و امت جدا کرد. نصایح امام پس از کنار گذاشتن وی، شاهد این مدعاست: «تمام خطاهایى که از ما‌ها صادر مى شود روى این حبّ نفس و جاه و مال و منال است؛ اگر این کلمه را گوش کرده بودید و هواهاى نفسانى را زیر پا گذاشته بودید، این طور نمى شد که همه گروه‌ها، همه دوستان شما، از شما منفصل بشوند، الّا این گروه‌هایى که مى خواهند شما را آلت دست قرار بدهند و به مقاصد خودشان برسند. دوست‌هاى درجه اول شما پشت به شما کردند.» (صحیفه امام، ج ۱۴، صص ۴۹۳)
تکروی‌ها و تصمیمات بنی صدر بخصوص در روزهای آغازین جنگ را اگر خیانت ندانیم، قطعا می‌توانیم بی‌کفایتی بنامیم. بی‌کفایتی‌های رییس جمهور در حوزه دفاعی چنان اوج گرفت که امام، عنوان فرماندهی کل را که به درخواست بنی‌صدر به وی تفویض کرده بود، از وی سلب کرد.
بی‌کفایتی‌ها و تکروی‌های او همچنان ادامه یافت و جمعی از سیاست پیشگان غریب با ارزش های انقلاب اسلامی بجای فرزندان واقعی انقلاب را بر مسند تصمیم گیری‌ها نشاند. رویکردهای نادرست و ناهماهنگ وی عاقبت نمایندگان نخستین مجلس شورای اسلامی بر آن داشت که عدم کفایت نخستین رییس جمهور را تصویب کردند و در پی آن رهبر انقلاب نیز مطابق قانون اساسی و در پاسخ به نامه رییس وقت مجلس، حکم عزل رییس جمهور را صادر کرد.
سرانجام بنی صدر، هفتم مرداد ۱۳۶۰، هجده ماه بعد از جلوس بر تخت ریاست جمهوری، با لباس زنانه پای بر هواپیمای بوئینگ ۷۰۷ گذاشت و همراه با سرکرده منافقین و با مساعی خلبان مخصوص شاه، پس از پنج هفته اختفای بی‌سرانجام از کشور فرار کرد.
او قبل از فرار عجیب خود، مورد نصیحت امام خمینی قرار گرفت و سفارش به توبه و بازگشت به صف انقلاب شد اما بنی صدر راه خود را انتخاب کرده بود. «شما توبه کن و یک قدم طرف خدا برو و پشت به هواى نفسانى بکن، خداوند مى پذیرد تو را. آبروى تو را اعاده مى دهد. حیثیت تو را اعاده مى دهد.» (صحیفه امام، ج ۱۴، صص ۴۹۳)
انتهای پیام/
