محصولات تراریخته در 38 کشور جهان تولید و واردات آنها ممنوع شده است ولی با این حال رئیس سازمان محیط زیست کشور سخنان منتقدان در این باره را بدون استدلال برشمرده و اعتنایی به این استدلال و سخنان نکرده است.
به گزارش تیترآزاد به نقل از خبرنگار اقتصادی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ محصولات تراریخته یا (Transgenic) محصولاتی هستند که دستکاری ژنتیکی در آنها بوجود آمده است ؛ یعنی یک یا چند ژن محصولات کشاورزی را زیاد یا کم می کنند تا تغییراتی را در ویژگی های منحصر به فرد آن محصول ایجاد کنند. تراریختهها یا همان محصولات دستکاریشده ژنتیک از آن دسته محصولاتی هستند که منتقدان بسیاری را در بر داشته است، کارشناسان ، اساتید حوزه و دانشگاه، نمایندگان مجلس و برخی از افراد نخبه کشاورزی کشور در مخالفت با این موضوع واکنش های فراوانی را نشان داده اند.
این محصولات متأسفانه بدون انجام ارزیابی ریسک و مدیریت خطر، وارد کشور گشته و باز هم متأسفانه بدون آگاه سازی مردم، چندین سال است که وارد سفره غذایی ایرانیان شده است. اگرچه ادعا می شود این محصولات فوایدی از جمله جلوگیری از کاهش عملکرد و افزایش مقاومت به آفات را دارا می باشند، اما مطالعات علمی نشان داده است که مصرف دراز مدت این محصولات می تواند مشکلات جدی را برای سلامتی انسان ها و برای چرخه طبیعی اکوسیستم ها به وجود آورد.
بنا به اعلام منابع رسمی تحقیقاتی، مشکلاتی که این محصولات تغییر یافته ژنتیکی به وجود می آورند به قدری است که این مسئله در بسیاری از کشورهای جهان به صورت بالقوه به عنوان تهدید شناخته می شود؛ یعنی علاوه بر برهم زدن اکولوژی طبیعت باعث اختلال در تولید آب و غذای سالم جامعه و تغییر در دیگر گیاهان نیز می شود و به همین دلیل، کاشت این محصولات در این کشور ها ممنوع بوده و در کشورهای دیگر، مصرف این محصولات تحت قوانین سخت گیرانه و فقط با برچسب گذاری این گونه مواد غذایی امکان پذیر است.علاوه بر این، تهدید سلامت مردم بعد دیگری است که در مصرف درازمدت این محصولات توسط مطالعات علمی مطرح گردیده است که سبب ناباروری ها و رشد سرطان ها در میان جوامع مصرف کننده شده است که متأسفانه به دلیل نبود نظارت قانونی در این حوزه ،کشور ما قطعاً با مشکلات جدی در آینده مواجه خواهد گشت.
** ممنوعیت کشت تراریخته در 38 کشور جهات
38 کشور جهان به صورت رسمی کشت این نوع بذرها را ممنوع کرده اند و 28 کشور عملا بذرهای تراریخته کشت می کنند (که بخش عمده این کشورها زیر 500 هزار هکتار از این بذرها کشت می کنند). تصویر ترسیم شده از سوی صنعت بیوتکنولوژی و دولت آمریکا نشان می دهد که اکثر کشورهای جهان، کشت بذر محصولات تراریخته را اقدامی کاملا اشتباه تلقی می کنند.حتی رژیم غاصب و اشغالگر حاکم بر فلسطین که در عرصه بیوتکنولوژی پیشرفته به شمار می‌رود، ممنوعیت مطلق واردات و تولید این محصولات را به مورد اجرا گذاشته است. برای رهاسازی یک محصول تراریخته در برزیل 11 وزارتخانه باید مجوز صادر کنند.در سال 2013 تقریبا 300 دانشمند بینالمللی طوماری امضا کردند که در آن گفته شدهبود هیچگونه اجماع علمی در مورد محصولات دستکاریشده ژنتیک وجود ندارد و تعدادی از مطالعات نگرانیهای جدی ایجاد کردهاست.
در واقع بسیاری از کشورها اخیرا مقرراتی را در زمینه حفاظت از جمعیت و محیط زیست خود در برابر آسیب های زیست محیطی و سلامت ناشی از محصولات تراریخته وضع کرده اند.
تصویر ارائه شده در زمینه ممنوعیت کشت محصولات تراریخته در قاره آفریقا به دلیل فشار وارده بر اکثر کشورهای آفریقایی از سوی صنعت بیوتکنولوژی و بنیاد گیت برای لغو ممنوعیت واردات دانه های تراتریخته یا دریافت کمک غذایی محصولات تراریخته روشن نیست، اما 2 کشور همچنان به صورت رسمی کشت این نوع محصولات را ممنوع کرده اند:
فهرست کشورهایی که رسماً کشت تراریختهها را ممنوع کردند به شرح زیر است:
قاره آفریقا: الجزایر (از سال 2000)، ماداگاسکار (از سال 2002)
قاره آسیا (4 کشور): ترکیه، قرقیزستان، بوتان، عربستان
قاره آمریکا (4 کشور): بلیز، پرو، اکوادور، ونزوئلا
قاره اروپا (28 کشور): اسکاتلند، ولز، ایرلند شمالی، آلمان، فرانسه، هلند، مالت، قبرس، یونان، بلغارستان، روسیه، صربستان، کرواسی، ایتالیا، دانمارک، مجارستان، مولداوی، لاتویا، لیتوانی، اتریش، لهستان، اسلونی، آذربایجان، بوسنی و هرزگوئین، لوکزامبورگ، اوکراین، نروژ، سوئیس
دولتمردان کشورهای مختلف بر اساس دیدگاهها، قابلیت و توان مدیریت خوداتکا و پایدار، سیاستهای متفاوتی در بهرهبرداری و استفاده از این فناوری در پیش گرفتهاند. بعضی از کشورهای پیشرفته با رعایت استاندارهای قوی تنها به کار تحقیقاتی پرداخته و خصوصاً با به‌کارگیری اصل احتیاط در تولید، رهاسازی و مصرف محصولات غذایی و کشاورزی، محدودیت شدیدی قائل هستند و سلامت جامعه و محیط خود را بر منفعت اقتصادی چند شرکت بزرگ تولید کننده ترجیح میدهند و تا روشن شدن حقایق بیشتر در خصوص این تکنولوژی فرصت قانونی به منظور کشت، تجاری‌سازی و یا مصرف ایجاد می نمایند. اکثر این کشورها جزو کشورهای پیشرفته هستند که در تحقیق و توسعه آزمایشگاهی این فناوری سرآمد بوده، ولی در مصرف و کشت این محصولات به شدت احتیاط کرده و یا آن را ممنوع کردهاند.
در سطح دوم کشورهایی هستند که تولید تجاری را جایز میدانند. در این بین برخی این محصولات را با برچسب تراریخته به بازار ارائه میدهند و برخی نیز به علت جلوگیری از جنبه روانی به هر شکلی از برچسب زدن ممانعت میکنند. عمدتاً این کشورها با رویکرد اقتصادی و تحت حمایت مافیای پیچیده کمپانیهای غذا، دارو و محصولات کشاورزی هستند، ضمن اینکه این کمپانیها با اتصال خود به حاکمیت و نفوذ در دولت یا سازمانهای دولتی تصمیم گیرنده، از حمایتهای آنها در دور زدن و لغو قوانین بازدارنده و ... بهرهمند میشوند.
دسته سوم به‌علت نداشتن قانون لازم و باز بودن بازار مصرف یا زیرساختها و نیازمندیهای اولیه برای تشخیص، ارزیابی و ...، ناچار به استفاده از این محصولات هستند.
جدول (2) کل سطح زیرکشت محصولات تراریخته در کشورهای جهان از سال 1996 تا 2003
با وجود آنکه واردات محصولات تراریخته در اتحادیه اروپا آزاد است، طبق قانون، این کشورها مختار هستند تا کشت این محصولات را درون خاک خود محدود یا ممنوع کنند، ضمن اینکه بیشتر محصولات تراریخته در کشورهای دنیا مصارف غیرخوراکی و یا غیرمستقیم دارند.
تراریختهها در امریکا و کانادا
کشت این محصولات در امریکا و کانادا در اثر فشار سیاسی کمپانیها و جنایتکارانی مانند مونسانتو که بزرگترین تولیدکنندگان سلاحهای شیمیایی و بذرهای تراریخته هستند، آزاداست، البته مردم این کشورها به شدت در این مورد معترض هستند. 88 درصد از جمعیت مردم آلمان محصولات تراریخته را رد میکنند، این مفهومی ندارد جز بیان این حقیقت که وقتی خطرات محصول نسبت به فواید آن بیشتر باشد، محصول را مصرف‌کنندگان مردود میدانند.
بنابر اعلام آکادمی پزشکی زیست محیطی ایالات متحده آمریکا (American Academy of Environmental Medicine(AAEM)، پزشکان کشور آمریکا موظف شدهاند که به مردم، جامعه پزشکی و بیماران خود در خصوص پرهیز از محصولات تغییر یافته ژنتیکی (GM)، آموزشهای لازم را ارائه کنند و نگرانیهای مرتبط با محصولات تغییریافته ژنتیکی و خطرات آن را برای سلامت مردم به اطلاع عموم برسانند. پزشکان یادشده خواستار مطالعات جدی بلندمدت روی محصولات فوق و برچسبگذاری آنها شدهاند.
**تراریختهها و تنگناها زیست‌محیطی و پزشکی
بر مبنای مطالعات انجام گرفته در کشور آمریکا، ارتباط قوی و معنی داری بین مصرف محصولات تغییریافته ژنتیکی و بروز بیماریهای مختلف تأیید شده است. مقالات متعدد منتشرشده‌ی آکادمی پزشکی زیست محیطی کشورآمریکا (AAEM) نشان داده است بیماریهای مهمی در جامعه انسانی آمریکا از جمله عقیمشدن، اختلال در سیستم ایمنی بدن، پیری زودرس، اختلال در تولید هورمون انسولین و مشکلات در اندامهای اصلی بدن مانند دستگاه گوارش مرتبط با مصرف محصولات تغییریافته ژنتیکی است.
براساس گزارش اخیر رسپانسیبل تکنولوژی، دانشگاههای آمریکایی به پزشکان این کشور هشدار داده‌اند که برای مداوای بیماران از نسخه‌های محصولات غیر تراریخته‌ای استفاده کنند. آنها اعلام کردهاند در مطالعه دام‌ها علائمی از خسارت اندامهای معده‌ای و روده‌ای و اختلالات سیستم ایمنی دیده‌اند که با افزایش سن این آسیب‌ها بیشتر میشود و ناباروری در انسان‌ها را افزایش میدهد.
مطالعات انسانی نشان میدهد محصولات تراریخته می‌توانند با ایجاد مواد زاید در بدن انسان منجر به اختلالات طولانی مدت شوند. ژنی که به داخل سویای تراریخته تزریق میشود، میتواند واردDNA باکتری زنده داخل رودههای انسان شود، همچنین سموم حشره‌کشی که با ذرت تراریخته تولید میشود، در خون زنان باردار و کودکان متولدشده یافت شدهاست.
بر اساس این گزارش،سلامت تعداد زیادی از افراد پس از معرفی محصولات تراریخته در سال 1996 به خطر افتادهاست. درصد آمریکایی‌های مبتلا به بیماری مزمن بعد از استفاده از محصولات تراریخته از 7 درصد به 13 درصد طی 9 سال رسید. حساسیت‌های غذایی سر به فلک کشیده و اختلالاتی نظیر اوتیسم، اختلالات گوارشی و دیگر مسائل به شدت افزایش یافتهاست. اگرچه در این موارد پژوهش‌های کافی برای تأیید اینکه محصولات تراریخته صد درصد در این موارد مؤثر بوده، وجود ندارد، اما گروه پزشکان اعلام کردهاند نباید بیشتر از این منتظر ماند و برای محافظت از خود باید اقدام کرد، به‌ویژه این محافظت باید برای کودکان و مادران باردارکه بیشتر در معرض خطر هستند، افزایش یابد.
اتحادیه سلامت عمومی آمریکا و اتحادیه پرستاران آمریکا،از گروه‌های پزشکی هستند که استفاده از محصولات تراریخته گاوی را محکوم میکنند، چراکه شیر این گاوها مقدار زیادی هورمون (IGF-1) که نوعی ایمنوگلبولین مرتبط با ایجاد سرطان است، دارد.
این گزارش تأکید میکند، کشت و کار محصولات تراریخته آلودگی زیست‌محیطی ایجاد میکند، دانه و گرده‌های محصولات تراریخته می‌توانند تا فرسخ‌ها جابه‌جا شوند که این مسأله امکان تداخل ژنی را در محیط ایجاد میکند. گرده‌های محصولات تراریخته می‌توانند موجب گرمایشبیشتر کره زمین و افزایش مواد زاید ناسالم شوند که سلامتی نسل آینده را تهدید میکند. همچنین محصولات تراریخته باعث تضعیف وضعیت اقتصادی تولیدکنندگان محصولات ارگانیک و غیره تراریخته میشود.
کشورهایی مانند آلمان و سوئیس کشت تجاری تراریخته را ممنوع کردهاند، اما بذر این محصولات را تولید و صادر میکنند، در این میان سؤالی پیش می‌آید که چرا هر دوی این کشورها که سطح زیر کشت وسیع ذرت دارند، بذرهای تراریخته خودشان را مورد استفاده داخلی قرار نمی‌دهند؟!
پس از انتشار تحقیقاتی که نشان می‌داد بذرهای دستکاری شده موجب تومورهای سرطانی میشود، دولت روسیه ورود بذرهای کمپانی مونسانتو به این کشور را ممنوع کرد و در آوریل2014 مدودف، نخست‌وزیر روسیه، ممنوعیت ورود هرگونه محصولات دگرژن‌شده را اعلام کرد. افتخار روسیه این است که از طریق گسترش باغچه‌های خصوصی خانوادگی، موسوم به «داچا»، مردم چهل درصد محصولات غذایی مورد نیاز خویش را تأمین میکنند.
تراریختهها کمکی برای تامین غذا میکنند؟
براساس گزارش سازمان ملل و مراکز تحقیقاتی معتبر میزان تولید محصولات کشاورزی در جهان بیش از میزان مصرف کل جهان است و برای 14 میلیارد انسان غذای کافی وجود دارد، مشکل در تولید نیست،بلکه در درجه اول در توزیع ناعادلانه و سپس استفاده از روشهای غیرعلمی کشاورزی در کشورهای در حال توسعه و فقیر است. به گفته همین منابع، مشکل تولید و گرسنگی در جهان با توسعه کشت و صنعت محصولات و گیاهان تراریخته حل نمیشودو کشورهای در حال توسعه نیازی به فناوری تراریخته برای رفع مشکل تولید ندارند، بلکه با روشهای نوین کشاورزی مبتنی بر دانش و فناوری افزایش محصول بدون دستکاری ژنی جبران خواهد شد.
شکل: محصولات تراریخته مورد تأیید سازمان غذا و داروی آمریکا
در ابتدا گفته میشد تولید و مصرف فرآوردههای تراریخته به نفع محیط زیست است؛ زیرا از سم کمتری در تولید آنها استفاده می شود، اما بعد مشخص شد بعضی از این فرآوردهها که ژن«BT»دارند و در برنج و برخی محصولات استفاده میشود، حتماً نیازمند استفاده از آفتکش خاصی هستند. بنابراین شرکتهایی که اطلاعات ژنتیکی این بذرها را در انحصار دارند در کنار فروش ژنها، این آفتکشها را هم به میزان بالایی میفروشند.
این در حالی است که بررسیها نشان میدهد آفتکش مذکور دارای مضراتی است. کارشناسان معتقدند این آفتکش میتواند سرطانزا باشد. 15 تا 20 سال بعد از کشف محصولات تراریخته کارشناسان اعلام کردند، محصولات مذکور سم بیشتری مصرف میکنند و ادعای اولیه که محصولات تراریخته میتواند سبب کم شدن مصرف سم و آفتکش شود، دیگر اثبات شده نیست. بنابراین بر سر این موضوع که این اطلاعات ژنتیکی میتواند وارد محصولات غذایی شود بحث وجود دارد. همین بحثها باعث شدقوانین ملی در کشورها برای مصرف تراریختهها وضع و ایجاد شود.
مطالعه 4 ساله گسترده‌ی بانک جهانی، سازمان ملل و سایر مراکز بین المللی (پروژه IAASTD) درباره آیندهکشاورزی با همکاری 400 متخصص از 80 کشور جهان نشان میدهد برای رفع گرسنگی در جهان مهندسی ژنتیک نقش اساسی ایفا نمیکند و اشاره دارد که میزان تولید محصولات تراریخته بسیار متغیر است، حتی در مواردی کاهش تولید هم هست و ادامه میدهد نگرانی مداومی درباره ایمنی این محصولات وجود دارد. آقایباب واتسون، مسئول پروژه IAASTD در یک کنفرانس خبری در پاسخ به سؤال رفع گرسنگی در جهان با محصولات تراریخته پاسخ داد: خیر.
مسئول دوم این گزارش هنس هرننیز در پاسخ به این سوال میگوید: محصولات تراریخته تاکنون نتوانستهاند افزایش محصول در محصولات اصلی کشاورزی را تأیید کنند. من واقعا کاربرد مناسبی برای تراریختهها نه در حال و نه آینده نمیبینم. من راه حل را جای دیگری میبینم نه در بذر، به‌خصوص نه در تراریخته. حقیقتایناستکهماامروزهبرایبیشاز 14 میلیاردنفرمحصولکافیکشاورزیتولیدمیکنیم،به‌خصوصدرکشورهایتوسعهیافته،کهتولیدمحصول بیشترازنیازاست. در کشورهای در حال توسعه تولید کم است، این به این مفهوم نیست که ما به تراریخته نیاز داریم، بلکه آنها مشکلات فنی کشاورزی دارند و کشاورزان مهارت لازم برای کشاورزی علمی را ندارند.
گزارش IAASTD محصولات تراریخته را تأیید نمیکند و راهبرد دیگری را برای تأمین غذای آینده جهان پیشنهاد میکند. روش موسوم به agroecological کشاورزی علمی و پایدار با حفظ منابع و خاک، منطبق با طبیعت و سازگار با منطقه، مقابله با آفات به روش طبیعی و بیولوژیک غنیسازی طبیعی خاک بدون نیاز به اضافه کردن مواد شیمیایی و استفاده از فناوریهای نوین ژنومیک و زیست فناوری موسوم به ( MAS)marker assisted selection برای توسعه گیاهانی با توانمندیهای بهتر و بدون هیچ خطری از خطرات تراریختهها است که روش تراریخته قادر به تولید آن نیست.
**تصویب طرح ممنوعیت واردات و تولید محصولات تراریخته
عباس پاپی‌زادهسخنگوی کمیسیون کشاورزی مجلس با اشاره به مصوبه ممنوعیت واردات و تولید محصولات تراریخته در کشور، اظهار داشت: این مصوبه در کمیسیون کشاورزی به تصویب رسید و پس از تصویب آن را به کمیته زیربنایی کمیسیون تلفیق ارجاع داده و آنجا نیز تصویب شد.
با توجه به فکت های موجود در گزارش و تصویب ممنوعیت واردات محصولات تراژنیک یا همان تراریخته این مسئله هنوز برای رئیس سازمان محیط زیست کشور روشن نشده است که این محصولات عواقب جبران ناپذیری را برای کشور در پیش خواهد داشت؛ رئیس سازمان محیط زیست شنبه شب در گفت‌وگوی ویژه خبری در واکنش به اظهارات منتفدان تراریخته ها خاطر نشان کرد: در برخی سایت‌ها می‌گویند موضوع تراریخته مربوط به بنیاد راکفلر است، در حالی که تا به حال آنهایی که مخالف تراریخته هستند یک استدلال منطقی و علمی ندارند و حرف‌های سیاسی و شعاری مطرح میکنند.
کلانتری افزود: منتقدان تراریخته یک منطق علمی که ثابت کند این محصولات موجب بیماری در دنیا میشوند را ندارند و اگر چنین چیزی باشد یک مورد را ارائه دهندو مسئله علمی را نمی‌توان با شعار و تهمت پاسخ داد؛ اصلا موضوع تراریخته برای محیط زیست است و هیچ دلیلی برای مخالفت وجود ندارد.
وی تصریح کرد: 10 تا 15 سال است که کشور از محصولات تراریخته و این مسئله محروم است و باید دلیل علمی در این رابطه مطرح شود.
سوال ما از اقای کلانتری این است که اگر محصولات تراریخته عواقب آنچنانی که منتقدان می گویند ندارند پس دلیل ممنوعیت تولید و واردات چنین محصولاتی در 38 کشور جهان چیست؟ آیا انها هم استدلال های منتقدان را در این باره قبول ندارند؟ رژیم اشغالگر قدس که خود یکی از پدید آورندگان چنین محصولاتی است ورود محصولات تراریخته را به کشور ممنوع کرده است و تولید این محصولات را کاهش داده است ، حتی آمریکا نیز ورود محصولات تراریخته را به کشور ممنوع کرده است، اینکه به کلی و بدون استدلال بگوییم منتقدان استدلالی برای منع واردات و تولید چنین محصولاتی را ارائه نکرده اند صحیح نیست.
انتهای پیام/
