در سنوات اخیر تغییر کاربری اراضی در گلستان رشد قابل ملاحظه ای یافته و با توجه به تحریم ها و تأمین امنیت غذایی، مقابله با این امر همت بالای مسئولان را می طلبد.
به گزارش تیتر آزاد به نقل از گلستان ما؛ پدیده شوم زمین خواری و تب داشتن ویلا در مناطق خوش آب و هوا این روزها به یکی از معضلات بزرگ کشور تبدیل شده است.
بخش بزرگی از اراضی کشاورزی که شریان‌های حیاتی کشور به شمار می‌روند، به سازه‌های از بتون و سیمان تبدیل شده و ساختمان‌های مجلل در دل آن‌ها ظاهر می‌شود.
مسلماً در فرآیند تصاحب زمین و تبدیل و تغییر کاربری آن، آسیب‌های جدی و گاه غیرقابل جبرانی به اراضی وارد می‌شود زیرا این عمل مستلزم عملیات ساختمانی بوده که به طور حتم تخریب دائمی زمین را در پی دارد.
در نتیجه می‌توان گفت که هرچند صدور حکم تخریب برای سازه‌های غیرقانونی جلوی زمین‌خواری را می‌گیرد اما نفعی برای اراضی کشاورزی ندارد بنابراین اصلاح این روند از ضروری‌ترین اقدامات است.
در گلستان هم میل خزنده زمین خواری و تبدیل زمین کشاورزی به خانه باغ، روز به روز در حال گسترش است. پدیده ای که اگر جلوی آن گرفته نشود تهدید جدی برای ۶۳۰ هزار هکتار زمین کشاورزی در استان است زیرا آمار دستگاه‌های متولی نشان از آن دارد که وسعت اراضی زراعی گلستان در طی سالیان متمادی تحت عناوین مختلفی تغییر کاربری یافته و سیر کاهشی داشته است.
زمین‌های اراضی وسیع برای ایجاد خانه باغ‌های کوچک تفکیک شده، زراعت های بزرگ از زمین های کلان به عرصه های چند صد متری تقلیل می‌یابد. در این بین هر چند عده‌ای فریاد یا مصیبتا سر داده اند اما همراه شدن خلاهای قانونی در برابر برخی بی‌اعتنایی‌های دستگاه‌های اجرایی و البته ضعف نیرو و تجهیزات، به سرعت این فاجعه دامن می‌زند.
طمع و حیات خلوت دو عامل خرید زمین
در همین خصوص مدیر سمن طبیعت سبز فردای گلستان در گفتگو باخبرنگار مهر گفت: تا چندی قبل، تفکیک اراضی زراعی و ایجاد خانه‌های های منفرد و جزیره‌ای در دل اراضی بزرگ زراعی به عنوان یک دغدغه فانتزی و شیک مختص علاقه مندان طبیعت و چند دستگاه متولی و اجرایی بود اما در حال حاضر به دلیل تحریم‌ها و امنیت غذایی نمود بیشتری به خود گرفته است.
علی قربانی که فارغ التحصیل رشته منابع طبیعی هم است، ادامه داد: با توجه به محدودیت شدید منابع آبی، نمی‌توان زمین کشاورزی جدیدی را برای کشت محصول تعریف کرد از این رو باید با حفاظت از زمین‌های زراعی موجود مانع از نابودی اراضی شویم.
وی در خصوص دلایل دامن زدن به این موضوع هم گفت: برخی شهروندان با هدف ایجاد یک مکان تفریحی و حیات خلوت در مناطق روستایی اقدام به تصرف یا خرید این املاک و اراضی کرده و برخی دیگر با هدف سرمایه‌گذاری در بخش زمین و به امید گران شدن آن در آینده به این تصرفات و تغییر کاربری و تفکیک‌های غیرمجاز اقدام می‌کنند.
قربانی بیان کرد: ساخت و ساز، فنس و دیوارکشی، قطع درختان، خاکریزی و خاکبرداری و منفک کردن اراضی زراعی بخشی از اَشکال آسیب‌رسانی به کشاورزی در دوره‌های اخیر است که تبعاتی چون ایجاد برج‌ها و ساختمان‌های لوکس را به دنبال دارد. لطمه به اشتغال در حوزه زراعت، هدر رفت منابع آبی، تهدید منابع غذایی پایدار، تغییر سیمای مناطق و از همه مهم‌تر نابودی خاک از دیگر مضرات این عمل ناصواب است.
تعلل دستگاه‌ها متخلفان را جری می‌کند
رئیس کل داگستری استان گلستان هم در این خصوص گفت: با تکیه بر مواد قانونی حفظ کاربری اراضی زراعی و باغی، اقدامات قضایی با جدیت در حال انجام بوده و دستورات متعددی به سازمان جهاد کشاورزی و ادارات مربوطه داده شده است.
لطمه به اشتغال در حوزه زراعت، هدررفت منابع آبی، تهدید منابع غذایی پایدار، تغییر سیمای مناطق و نابودی خاک از جمله مخاطرات تغییر کاربری اراضی است هادی هاشمیان افزود: متأسفانه اقدامات پیشگیرانه در این حوزه‌ها ضعیف است یعنی دستگاه های متولی مانند امور اراضی آب منطقه ای و منابع طبیعی به دلایل مختلفی به متخلفان اجاز می‌دهند که بنا و ساختمان خود را احداث کنند و سپس به فکر تشکیل پرونده و مقابله با آن‌ها می‌افتند.
وی ادامه داد: غالب پرسنل این دستگاه‌های ضابط خاص قضایی هستند و براساس اختیارات و وظایف قانونی امکان برخورد بازدارنده با متخلفان را دارند و باید جلوی وقوع جرم را بگیرند.
هاشمیان بیان کرد: متأسفانه برخی از مدیران با توسل به بهانه‌هایی همچون کمبود نیرو و مأمور در بخش پیشگیری غفلت می‌کنند که هم موجب تحمیل هزینه به دستگاه مربوطه و هم افزایش میزان ورودی پرونده به دستگاه قضا است.
۲۸ حکم قطعی و لازم الاجرا در زیارت
وی گفت: قضات و مجموعه قضایی طی یک پروسه سخت و طاقت فرسا به این پرونده‌ها رسیدگی و حکم به نفع اراضی ملی و زراعی می‌دهند اما دستگاه‌ها تعلل کرده و وقتی علت را جویا می‌شویم نداشتن اعتبار برای اجرای حکم قضایی را بیان می‌کنند.
هاشمیان با بیان اینکه تعلل دستگاه‌ها، متخلفان را جری می‌کند، تأکید کرد: هشدارهای لازم به دستگاه‌ها داده شد که دیگر تعلل در اجرای حکم قضایی مورد پذیرش نیست.
وی در ادامه گفت: ۲۸ حکم قطعی و لازم الاجرا در دو منطقه زیارت گرگان یا اجرا شده و یا در نوبت اجرای حکم است.
هاشمیان از صدور آراء قطعی قلع و قمع بناهای غیرمجاز در دیگر مناطق استان هم خبر داد و افزود: این آراء هم به تدریج با حضور دستگاه‌های متولی اجرا خواهند شد.
ساخت و ساز غیرمجاز تعقیب دارد
درخصوص اقدمات امور اراضی کشاورزی استان به عنوان یک نهاد مسئول در این امر با مدیرکل این نهاد گفتگو کردیم، حسن خسروی بهخبرنگار مهر گفت: در سنوات گذشته به دلیل اینکه شهرها و روستاهای گلستان طرح هادی مصوب نداشت، برخی افراد سودجو زمین‌های اطراف روستاها و شهرها را خریداری و به قیمت گزاف فروختند بنابراین برخی تصور می‌کنند که این مقوله همچنان ادامه دارد.
خسروی با بیان اینکه برای زمین زیر هزار متر نه می توان سند و طرح گرفت، افزود: همه شهرستان‌ها و بالغ بر هزار روستای استان دارای طرح هادی و طرح جامع مصوب هستند یعنی در خارج این محدوده‌ها ساخت و ساز ممکن نیست.
وی با اشاره به اینکه این طرح‌ها برای ۱۰ سال تهیه می شود، تصریح کرد: بعد از این مدت هم نمی‌توان گفت که کدام نقطه شهر به بافت ملحق می‌شود.
خسروی با بیان اینکه باید مردم را آگاه کرد که در دام زمین خوارها نیفتند، افزود: ساخت و ساز و برداشت غیرمجاز و هرگونه تغییری کاربری اراضی زراعی و باغی مانند سرقت و دزدی تعقیب کیفری داشته و برای آن پرونده قضایی کیفری تشکیل می‌شود.
تغییر کاربری کاهش ۲۱ درصدی داشت
وی با تأکید بر اینکه می‌خواهیم نفع اقتصادی ناشی از تغییر کاربری اراضی غیرمجاز را از بین ببریم، گفت: در همه شهرستان‌ها جز بندرگز به زمین‌هایی که یک هکتار به بالا باشد و مالکان بخواهند آن را به باغ تبدیل کنند مجوز خانه کارگری ۴۵ متری داده می شود.
خسروی در مورد بندرگز توضیح داد که قواره زمین‌های این شهر کوچک بوده بنابراین به باغ‌های در مساحت پنج هزارمتر به بالا مجوز خانه ۴۰ متری داده می‌شود.
وی گفت: در استان زمین فاقد سند نداریم و کل زمین‌ها یا املاکی، بنیاد علوی و یا اصلاحات ارضی هستند.
خسروی اظهار کرد: سال ۹۷ نسبت به سال ۹۶ حدود ۲۱ درصد کاهش تغییر کاربری اراضی کشاورزی چه مجاز و غیرمجاز در سطح استان داشتیم.
وی با بیان اینکه برای اجرای احکام باید از ظرفیت دستگاه‌های دولتی و بخش خصوصی استفاده کنیم، افزود: قلع و قمع ساخت و سازهای نخودچشمه زیارت که هفته پیش تخریب شد با همکاری شهرداری گرگان اتفاق افتاد.
مشارکت همه دستگاه‌ها لازم است
خسروی ادامه داد: برای اجرای قانون حفظ کاربری اراضی که یک امر کلان ملی است باید همه دستگاه‌ها (فرمانداری‌ها، بخشداری‌ها و غیره) با ما همکاری لازم را داشته باشند.
وی زیارت و جهان نما را دو نقطه مورد علاقه متصرفان برشمرد و توضیح داد: استان مهاجرپذیری هستیم و خود این امر هم به تغییرکاربری دامن می‌زند.
خسروی با اشاره به اینکه ساخت و سازهای غیرمجاز آسیب جدی به ساختار روستاها می‌زند، اضافه کرد: در قالب کارگروه امور زیربنایی باید همه دستگاه‌ها سمت و توسعه شهر و توانمندی خود را برای ارائه خدمات به آن بخش تعیین کنند و توسعه نباید بر شهر و روستا تحمیل شود.
وی با بیان اینکه توسعه باید کارشناسی شده و متوازن باشد، گفت: سمت توسعه باید به سمت اراضی کم بازده برود زیرا اراضی زراعی ما باارزش بوده و برای تأمین امنیت غذایی جامعه لازم هستند.
خسروی با بیان اینکه اجرای حکم اگر به موقع انجام نشود کارایی خود را از دست داده و اگر به موقع انجام شود بازدارنده است، در خصوص کندی برخی از اجرای احکام توضیح داد: برخی از این رأی‌ها واخواهی شده بنابراین در انتظار رأی مجدد است.
به طور قطع و یقین توقف ساخت و سازها غیرمجاز به توجه و همت همه مسئولان نیازمند است زیرا اگر جلوی این امر گرفته نشود علاوه بر محوشدن اراضی کشاورزی به طبیعت سرسبز گلستان هم آسیب‌های جبران ناپذیری وارد می‌کند.
گزارش : اعظم محبی ، خبرگزاری مهر
انتهای پیام/
