دیپلماسی ایرانی در برابر اخراج و بازداشت دیپلمات های ایرانی حالت منفعلانه و سکوت را پیش گرفته است؛ چرا؟!
به گزارش تیتر آزاد به نقل از شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ بازگشت عزت به پاسپورت ایرانی یکی از وعده های حسن روحانی رئیس دولت یازدهم به مردم بود. وی در یکی از برنامههای تلویزیونی خطاب به مردم ایران گفت: «به همه هموطنان قول میدهم که افتخارات بزرگان ایرانی که برخی کشورهای همسایه آن را تصاحب کردند برگردانم و احترام پاسپورت ایرانی نیز برگردانده میشود.«
موارد نقض زیادی از جمله نپذیرفتن نماینده ایران در سازمان ملل، سیلی زدن به بانوان ایرانی در فرودگاه کشور ترکیه، برخورد بد سعودیها در فاجعه منا با ایرانیان و ... وجود دارد.
این درحالی است که دولت در حوزه خارجی و دیپلماسی سرمایهگذاری بسیاری کرده و به همین سبب دولت روحانی به «دولت دیپلمات» مشهور است. اما با همه رایزنیها و مانور بر روی مسئله تعامل و همزیستی مسالمتآمیز با جهان خارج هنوز در حوزه روابط بین المللی گشایش لازم انجام نشده است.
اما از ماجرای عزت پاسپورت بگذریم به نظر می رسد این دیپلماسی برای خود هم چندان نتوانسته مثمر ثمر واقع شود. نمونه آن نیز بازداشت دیپلمات ایرانی در آلمان بود که هنوز گره آن به دست دیپلماسی ایرانی باز نشده است.
«اسدالله اسدی»، دبیر سوم سفارت جمهوری اسلامی در وین پایتخت اتریش، حدود سه ماه پیش دستگیر شد. چندی پیش خبرگزاری فرانسه گزارش کرد که آلمان وی را به بلژیک تحویل داده است.
انتقادات به دیپلماسی دولت ایران در خصوص پیگیری ضعیف این موضوع در رسانه ها مطرح شد.
سکوت دیپلماسی در برابر اخراج دیپلمات ها
بهرام قاسمی در پاسخ به سوالی در ارتباط با وضعیت دیپلمات ایرانی بازداشت شده در آلمان و تاثیر این موضوع بر روابط ایران با کشورهای اروپایی از جمله فرانسه گفت: «ما اعتقاد راسخ داریم که این دیپلمات بی گناه است و قربانی توطئه یک گروه تروریستی معاند روابط ایران و کشورهای اروپایی شده است. این کشورها دیر یا زود به این نتیجه خواهند رسید که این دیپلمات ایرانی بی گناه است و باید آزاد شود.»
البته ماجرا به دیپلمات ایرانی در آلمان ختم نمی شود و شامل اخراج دو دیپلمات ایرانی از هلند و یک دیپلمات دیگر از فرانسه می شود که نحوه برخورد وزارتخارجه با این موضوع حتی مورد انتقاد خبرنگاران در جلسه بهرام قاسمی هم قرار گرفت.
سخنگوی وزارت خارجه در گفتوگوی خود با خبرنگاران در پاسخ به سوال خبرنگاری که مدعی بود وزارت خارجه در مورد اخراج دیپلمات ایرانی از فرانسه سکوت کرده و همچنین چندی پیش در مورد اخراج دو دیپلمات ایرانی از هلند نیز چنین رویهای داشته و چرا وزارت خارجه در برابر اینگونه اقدامات سکوت و یا پنهان کاری میکند با رد چنین مسئلهای گفت: «ما در برابر هر گونه اقدام ناپسند از جانب دیگر کشورها نسبت به دیپلماتهایمان و همچنین نسبت به سایر موضوعات با درایت و در نظر گرفتن شرایط عکس العمل لازم را همواره داشتهایم در مورد موضوع هلند و همچنین دیگر کشورها نیز اگر اینگونه مسائل رخ دهند ما این حق را بر خود قائل هستیم که با توجه به مجموع منافع و مصالح کشور اقدامات لازم را انجام دهیم. بنابراین بحث پنهانکاری، سکوت و یا نادیده انگاشتن رفتار خلاف موازین دیپلماتیک از سوی دیگر کشورها مطرح نبوده است و ما همواره در مقطع لازم آن واکنش مناسب انجام دادهایم.»
آزادی نازنین زاغری در دستور کار سفر وزیر خارجه انگلیس
اما مقایسه میان پیگیری دیپلماتیک چنین مشکلاتی میان ایران و کشورهای دیگر خصوصا در ایران نشان می دهد که تفاوت زیادی در این میان وجود دارد. در همین راستا چندی پیش بود که موضوع «نازنین زاغری» که زمان خروج از ایران بازداشت شد، در رسانه های جهان مطرح شد.
پس از دستگیری «نازنین زاغری» تبلیغات سنگین و فشردهای از سوی رسانههای انگلیسی و رسانههای فارسیزبان معاند صورت گرفت. این رسانهها با انتشار تصاویر احساسی از نازنین زاغری و فرزند خردسالش مدعی شدند که زاغری، مادری بیگناه است که تنها برای دیدار با خانواده خود به ایران سفر کرد و دستگیر شد.
«بوریس جانسون» وزیر خارجه سابق انگیس در ۱۰ آبان سال 96، در جلسه استماع کمیته روابط خارجی پارلمان بریتانیا گفت: «وقتی بررسی میکنم که ببینم نازنین زاغری-راتکلیف در حال انجام چه کاری بوده، میبینم که طبق برداشت من، او تنها آموزش روزنامهنگاری میداده است».
البته این سخنان یک گاف بزرگ برای موضوع زاغری بود زیرا با آنکه رسانههای انگلیس در ماههای گذشته مدعی شده بودند زاغری در جریان سفر برای بازدید خانوادگی در تهران بازداشت شده، جانسون گفت که او مشغول آموزش روزنامهنگاران در تهران بوده است.
وقتی جاسوسی زاغری محرز می شود
در آذرماه سال 96 جانسون سفری به ایران داشت و گفته شد که وی در این سفر موضوع زاغری را نیز پیگیری کرده است. در همین رابطه، جانسون بیان داشت دیدارش با محمد جواد ظریف، وزیر خارجه کشورمان "سازنده" بوده و طی آن از جمله "گفتگوی صریحی" درباره نازنین زاغری انجام شده است.
در همین راستا، علیرضا سلیمی نماینده مردم محلات درباه پشت پرده این مذاکرات بیان داشت: « نمایندگان مجلس شورای اسلامی از مسائل پشت پرده و مذاکرات مقامات کشورمان با جانسون چیزی نمیدانند اما بحثهایی که از وزارت خارجه در این باره درز کرده این است که گفتهاند ما در مسائل انسانی کمک میکنیم.»
نماینده مردم محلات تصریح کرد: «بحث این جاسوس چیست و چرای برای آنها اینقدر ارزش دارد که حاضرند درباره 430 میلیون پوند اموال ما که قبل از انقلاب غارت کردند، سکوت کنند؟»
تلاش اوباما و وزیرخارجه اش برای آزادی جیسون رضائیان
تیرماه ۹۳، «جیسون رضائیان» خبرنگار واشنگتن پست به اتهام جاسوسی در ایران بازداشت شد. او همسر یک روزنامهنگار ایرانی دیگر به نام یگانه صالحی است که توانسته بودند با ارتباطاتی که در دستگاههای دولتی ایجاد کرده بودند، به عنوان خبرنگار و گزارشگر تا ردههای بالایی نفوذ پیدا کند که توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد.
از فردای روز بازداشت جیسون، دولت آمریکا اصرار عجیب و غریبی برای آزادسازی این جاسوس داشت. طرف آمریکایی به رغم اصرار عجیبش برای آزادسازی این مهره اطلاعاتی همواره تلاش میکرد تا وی را بیگناه نشان دهد و از این روزنه رسانههای این کشور نیز همگام با سیاست خارجی آمریکا در خصوص جیسون رضائیان مظلوم نمایی میکردند.
باراک اوباما رئیس جمهور سابق آمریکا اعلام کرد برای آزادی و بازگرداندن خبرنگار بازداشت شده روزنامه واشنگتن پست در ایران تلاش خواهد کرد.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز چندین بار اعلام کرده مقامات این کشور همواره در مذاکرات هستهای بحث اتباع زندانی و یا مفقود شده این کشور در ایران را به طرف های ایرانی متذکر می شوند.
بعد از آزادی رضائیان اوباما در حاشیه دیدار با مقامات وزارت خارجه کشورش، با «جیسون رضائیان» دیدار کرد.
تلاش دیپلماتیک غربی ها برای آزادسازی تبعه های خود همواره هماهنگی و هجمه رسانهای برای تبرئه کردن این افراد خصوصا در نزد افکارعمومی انجام شده است. اما در ایران ضمن سکوت مسئولان مربوطه بخصوص سخنگوی وزارت خارجه شاهد هستیم که پیگیری رسانهها در این زمینه را نیز با مشکل مواجه می سازد.
انتهای پیام/