ایران باید بداند که تنها از طریق روابط سیاسی و یا تصمیمات سیاسی به موقع نمی تواند اقتصاد خود را از نظر صادرات تقویت کند. ایران باید محصولات قابل رقابت، با قیمت کمتر و با کیفیت بهتر تولید کند و مشکلات حقوقی و قانونی تجارت خود با دیگر کشورها را حل‌وفصل کند.
به گزارش تیترآزاد به نقل از تبریزبیدار؛ ایران و ترکیه به عنوان دو کشور استراتژیک در منطقه با برخی کشورهای عربی تحریم کننده قطر دارای اختلافات عمیق سیاسی هستند. اکنون فرصت خوبی برای این دو کشور به وجود آمده است. زیرا درهای تجاری بازار قطر به روی این دو کشور باز شده است. اما ایران تنها به راه ترانزیت محصولات ترکیه تبدیل شده است و ترکیه پیشگام ارسال محصولات خود به قطر بوده است. ترکیه نه‌تنها به منافع اقتصادی خود فکر می‌کند بلکه دارای منافع سیاسی مشترکی با قطر در سوریه است.
ایران دارای موقعیت استراتژیک در خاورمیانه است. موقعیت ژئوپلیتیک ایران می‌تواند محلی برای کسب منافع اقتصادی زیادی باشد، مخصوصاً با کشورهای حاشیه خلیج‌فارس که دارای رابطه دریایی کم مسافت است و می‌دانیم که حمل‌ونقل دریایی یک حمل‌ونقل ارزان نسبت به حمل‌ونقل هوایی است.
از یک طرف ترکیه از جهت‌گیری‌های سیاسی یکسانی با قطر برخوردار است. ترکیه به خاطر نزدیکی این کشور به اخوان‌المسلمین در منطقه به عنوان یکی از متحدین قطر محسوب می‌گردد، در واقع بعد از اینکه کشورهای عربی قطر را تحریم کردند، ترکیه می‌خواهد هم منافع اقتصادی خود را تأمین نماید و هم به مردم قطر کمک کند تا فشار بر مردم موجب تضعیف حکومت قطر نشود.
از طرف دیگر ایران هم رابطه خیلی خوبی با کشورهای تحریم کننده قطر ندارد. به همین جهت ایران علاقه‌مند است تا از یکی از کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس پشتیبانی نماید و همچنین از یکی از ثروتمندترین کشورهای منطقه همکاری داشته باشد تا هم توازن قوا را حفظ کند و هم منافع اقتصادی کسب کند.
در این میان همکاری ترکیه و ایران در کلیت موضوع می‌تواند ثمرات خوبی داشته باشد. اما اگر به جزئیات نگاه کنیم می‌بینم برنده این ماجرا قطعاً ترکیه است. ایران، خاک و امکانات هوایی خود را در اختیار ترکیه قرار می‌دهد تا ترکیه از آن منافع اقتصادی کسب کند و با این روش ایران تنها راه و روزنه‌ای برای انتقال محصولات ترکیه‌ای خواهد شد.
البته خدمات ترابری، منافع اقتصادی خاص خود را برای ایران دارد. اما این کافی نیست. ایران بهتر است محصولات داخلی خود را به کشور قطر ارسال نماید. معمولاً کشورهای مختلف اگر تسهیلات و امکانات ترابری با کشورهای دیگر در حوزه تجارت خارجی برقرار می‌کنند، همیشه به دنبال این هستند تا از این به عنوان مزیت در صادرات محصولات خود استفاده کنند، نه اینکه تنها به عنوان راهی برای انتقال محصولات دیگر کشورها باشد.
اگر به گذشته برگردیم زمانی که روسیه تحریم‌های اروپا و آمریکا را متحمل شده بود و به خاطر سقوط جنگنده روسی، روابط تجاری خود با ترکیه را قطع کرده بود، ایران نتوانست در بازار روسیه نقش‌آفرینی چندانی داشته باشد و به همین جهت روس‌ها دوباره مجبور شدند با ترکیه رابطه تجاری خود را ادامه دهند. این فرصت بسیار مناسبی برای ایران بود تا جای پای خود را در بازار روسیه محکم کند که متأسفانه این اتفاق صورت نگرفت. این می‌تواند یک تلنگر برای ایران باشد، ایران باید بداند که در یک موقعیت خدادادی قرار گرفته است و امکانات خوبی از نظر موقعیتی و ترابری در اختیار دارد، از این به عنوان ابزاری برای افزایش صادرات خود استفاده کند. اما متأسفانه تولیدات ایران از آن کیفیت ممتاز برای صادرات به کشورهای مختلف برخوردار نیست. قیمت‌ها رقابتی نیست و همچنین مشکلات حقوقی بسیاری در تجارت با کشورها در ایران وجود دارد. در ایران نهادهای تنظیم‌کننده در خصوص تجارت خارجی به خوبی به وظایف خود عمل نمی‌کنند، به طوری که ایران حتی بازار عراق، آسیای میانه و افغانستان را هم از دست داده است.
اگر در این زمینه بخواهیم نقش ایران و ترکیه در بازار عراق را مقایسه کنیم می‌بینیم که ترکیه هیچ وقت با دولت مرکزی در عراق رابطه در سطح عالی نداشته است، اما عمده بازار محصولات خوراکی عراق در اختیار ترکیه است. از سوی دیگر ایران همواره هزینه زیادی برای تقویت روابط سیاسی خود با عراق می‌کند، کمک‌های نظامی خوبی به این کشور نموده است، و به صورت سنتی روابط خوبی با شیعیان عراق داشته است، اما ایران نتوانست از این فرصت خود استفاده کند.
پس نتیجه می‌گیریم ایران باید بداند که تنها از طریق روابط سیاسی و یا تصمیمات سیاسی به موقع نمی تواند اقتصاد خود را از نظر صادرات تقویت کند. ایران باید محصولات قابل رقابت، با قیمت کمتر و با کیفیت بهتر تولید کند و مشکلات حقوقی و قانونی تجارت خود با دیگر کشورها را حل‌وفصل کند.
امید است ایران تجربه تلخ دست نیافتن به بازار روسیه در زمان بحران روابط ترکیه و روسیه را بار دیگر تجربه نکند. ایران در آن زمان از فرصت خود استفاده ننمود، اما این بار راه بازار قطر برای او باز است.
انتهای پیام/
