وزارت خارجه دولت روحانی از ابتدا تا به امروز سه مرحله را طی کرده است که در دو مرحله با شکست مواجه شده است و حالا به نظر می رسد بارقه های از امید در سیاست منطقهای دولت بوجود آمده است.
به گزارش تیتر آزاد به نقل از شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ از زمانی که دولت یازدهم روی کار آمد و مسئولیت امور اجرایی کشور را در دست گرفت، به نوعی نگاهی به بیرون برای توسعه به واسطه نگاه دولت در کشور شکل گرفت. برخی از نظریه پردازان و مشاوران نزدیک به دولت هم این نگاه را توسعه و انتشار دادند. همین نوع نگرش باعث ادامه سلسه مذاکرات هستهای و ایجاد برجام شد. نگرشی که چند سالی کشور را به خارج از کشور آنهم از نوع غربی معطوف داشت اما حاصل این دیدگاه چیزی نبود جز عدم توفیق برجامی که پس از مدتی از اجرا شکست خورد. آمریکا در حالی که در زمان «باراک اوباما» رئیس جمهور پیشین این کشور از اجرای برجام سر باز می زد و سعی در خنثی کردن آن با تحریم های موازی داشت، با روی کار آمدن «دونالد ترامپ» به طور کل از برجام خارج شد.
برجام اروپایی هم به جایی نرسید. درحالی اروپاییها در ابتدا مطرح می کردند که از برجام حمایت می کنند و وعده دادند که کانال مالی SPV را برای اینکه برجام ادامه پیدا کند راه اندازی کنند، اما بعد از هفت ماه معطل کردن ایران سه کشور اروپایی اقدام به راه اندازی یک کانال مالی ناقص و درواقع ماکت SPV به نام اینستکس کردند. اما بعد از مدت ها از راه اندازی این کانال مالی ناقص هم هیچ اتفاق مثبتی در خصوص روابط تجاری ایران و اروپا نیفتاده تا جایی که کار به هشدار مقامات وزارت خارجه ایران کشیده است. حالا «حشمت الله فلاحت پیشه» رییس کمیسیون سیاست خارجی و امنیت ملی با اشاره به اینکه اینستکس نتیجه ناچیزی داشته است، گفت: «جمهوری اسلامی در عمل، حساب راهبردی را روی این ساز و کار باز نکرده است.»
عدم اجرای اروپا به همه تعهداتش در حالی است که حالا سفیر فرانسه در واشنگتن هم سخنانی را مطرح می کند که موجب نگرانی مقامات وزارت خارجه کشورمان و واکنش جدی آنها شده است.
سید عباس عراقچی در توییتی در واکنش به اظهارات اخیر سفیر فرانسه در آمریکا نوشت: «اگر توییتهای ژرار آرو، موضع فرانسه است، ما با نقض آشکار و عمده اهداف برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ روبرو هستیم. نیاز است پاریس فوراً آن را اصلاح کند یا ما اقدام مقتضی را انجام میدهیم.»
سفیر فرانسه در واشنگتن در صفحه توئیتر خود با بیان این که انقضای برجام به معنای عدم پایبندی ایران به یک برنامه غیرنظامی برای فعالیتهای هستهای آن نیست مدعی شد، در صورت عدم رعایت این مسئله از سوی ایران پس از برجام ممکن است باز هم تحریمهایی علیه این کشور اعمال شود.
او گفته بود: «اینکه بگویم ایران پس از انقضای برجام اجازه دارد اورانیوم غنی سازی کند، اشتباه است. براساس ان پیتی و پروتکل الحاقی آن، ایران باید تحت نظارتهای شدید ثابت کند که فعالیتهای هستهای آن غیرنظامی است.»
اگرچه سفیر فرانسه توئیت های خود را پاک کرد و به نوعی حرف خود را پس گرفت اما بسیاری از کارشناسان بیان می کنند که آقای سفیر درواقع ماهیت سیاست اروپا در قبال کشورمان را آشکار کرده است.
حالا آمریکاییها در تحریم ایران حتی اجازه کمک رسانی به مردم ایران در جریان سیل را هم ندادند. کاری غیرانسانی که اروپاییها هم حرکتی قابل توجه از آمریکاییها تبعیت کردند.
رفتار اتحادیه اروپا تا جایی بود که حتی «پرویز فتاح» رئیس کمیته امداد امام خمینی(ره) نسبت به این رفتار قاره سبزی ها ابراز ناراحتی کرد و آنرا اهانت به کشورمان نامید و گفت: « اتحادیه اروپا هم ۱.۵ میلیون یورو به سیل زدگان کشورمان کمک کرد، وزارت امور خارجه باید این رقم ناچیز را در حالی که هنوز آن را هم نداده اند به صورت اروپاییها میزد. کمک ۱.۵ میلیون یورویی اتحادیه اروپا به ایران در حالی است که آنها ۴۰ میلیون یورو به آنجلینا جولی که یک رقاصه است کمک کردند.»
این موضوع تا جایی پیش رفته که حالا «محمد جواد ظریف» وزیر خارجه کشورمان درباره اروپایی ها می گوید: « به همکاری خود با اروپا درباره SPV ادامه می دهیم اما منتظر آنها نمیمانیم.»
این روزها ظریف در سفرهای منطقهای که دارد موارد اقتصادی و تجاری را سرلوحه کار خود قرار داده است. وزیر خارجه با بیان اینکه ما در جریان این سفر در مورد روشهای ادامه همکاریها بین دو کشور علیرغم وجود تحریمها صحبت کردیم، افزود: « ما توافق کردیم که در پنج حوزه به صورت ویژه کارها را دنبال کنیم که شامل تعرفه ترجیحی، همکاری در حوزه انرژی، همکاریها بانکی و استفاده از پول مشترک دو کشور، ایجاد ساز و کاری مشابه اینستکس در روابط دو جانبه است.»
سفرهای پیشین مقامات ایران به سوریه، عراق، ترکیه و ... و استقبال از تجارت فی مابین نشان می دهد که کشورمان رویکرد نگاه صرف به غرب را کنار گذاشته است و در راهی جدید قدم گذاشته که البته پیشترها باید به آن توجه جدی صورت می گرفت اما امروز هم فرصتهای مهمی را این موضوع در اختیار کشورمان قرار می دهد.